Khi nhắc đến đom đóm, nhiều người sẽ nhớ tới ngay những ánh sáng li ti tựa như những vì sao lấp lánh trên mặt đất do chúng tạo ra vô cùng lấp lánh và huyền ảo. Bài viết này Ăn gì 365 sẽ đưa các bạn khám phá thế giới kỳ diệu của đom đóm, tìm hiểu đặc điểm, tập tính, con đom đóm ăn gì và vì sao đom đóm có thể phát sáng?
Đôi nét về Con Đom Đóm
Đom đó là những loài côn trùng cánh cứng nhỏ thuộc họ Đom đóm (Lampyridae) có khả năng phát quang sinh học. Đây là một loài côn trùng quen thuộc ở những vùng nông thôn Việt Nam. Chúng sống nhiều ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới
Đặc điểm
Đom đóm có thân hình thon dài, màu nâu hoặc đen khá đặc trưng, với phần bụng mềm mại. Cánh của chúng thường dài hơn so với các loài bọ cánh cứng khác.
Phát sáng là đặc điểm nổi bật nhất của đom đóm, giúp chúng dễ dàng nhận biết trong đêm tối. Ánh sáng phát ra từ đom đóm là do phản ứng hóa học diễn ra trong cơ quan phát sáng ở phần bụng. Ánh sáng này không tỏa nhiệt, có thể thay đổi màu sắc và cường độ.
Tập tính sinh sản của đom đóm
Những con đom đóm thường được đẻ trong môi trường nước hoặc ẩm ướt. Ấu trùng đom đóm (sâu đom đóm) là những kẻ săn mồi hung dữ, thức ăn của chúng là ấu trùng ốc, sên, côn trùng nhỏ,…Sau khi trải qua nhiều lần lột xác, ấu trùng đom đóm sẽ biến thành nhộng. Sau khi chui ra khỏi nhộng, đom đóm trưởng thành sẽ có khả năng phát sáng và sinh sản.
Con Đom Đóm ăn gì
Con đom đóm ăn gì để phát sáng chắc chắn là câu hỏi được rất nhiều quan tâm đến. Chế độ ăn uống của đom đóm phụ thuộc vào giai đoạn phát triển của chúng. Những ấu trùng (sâu đom đóm) sống trong đất thường ăn ốc sên, sâu, giòi, ruồi, muỗi,…Đây là những món ăn yêu thích của ấu trùng.
Đối với đom đóm trưởng thành chế độ ăn uống có thể khác nhau tùy theo loài. Đom đóm trưởng thành không cần ăn nhiều thức ăn vì chúng có thể sống được trong vài tuần mà không cần ăn. Ấu trùng đom đóm sẽ tiêm enzyme tiêu hóa vào con mồi để làm con mồi tê liệt và phá vỡ các cơ, đây là cách tiêu thụ thức ăn của chúng. Ngoài ra, một số đom đóm trưởng thành ăn phấn hoa và mật hoa thực vật.
Con Đom Đóm phát sáng như thế nào?
Đom đóm là loài sinh vật có tập tính sinh hoạt vào ban đêm. Đom đóm đực, đom đóm cái và ấu trùng thường phát ra ánh sáng lạnh và thường có màu vàng xanh bước sóng 510 670 nm hay màu cam đỏ. Ngoài ra, trứng của một số loài cũng phát sáng.
Cơ chế phát sáng của đom đóm
Khác với đèn điện thông thường, ánh sáng của đom đóm được tạo ra nhờ một phản ứng hóa học kỳ diệu, được gọi là phát quang sinh học. Đom đóm có một cơ quan đặc biệt nằm ở phần bụng, nơi chứa các tế bào phát quang. Trong tế bào phát quang chứa enzyme luciferase, có khả năng xúc tác phản ứng hóa học giữa hai chất luciferin và oxy.
Cơ quan phát sáng được cấu tạo từ vài lớp tế bào nhỏ phản xạ ánh sáng và một lớp tế bào phát sáng. Luciferin là một hợp chất được tổng hợp trong cơ thể đom đóm với sự có mặt của Magiê, ATP và oxy sẽ tạo ra ánh sáng. Magiê và ATP là hai cofactor cần thiết cho phản ứng hóa học. Khi luciferin tác dụng với oxy dưới sự xúc tác của enzyme luciferase và cofactor, năng lượng được giải phóng dưới dạng ánh sáng.
Mục đích phát sáng của đom đóm
Ánh sáng lung linh của đom đóm không chỉ đẹp mà còn mang nhiều ý nghĩa quan trọng, phục vụ cho các mục đích khác nhau:
Thu hút bạn tình: Mỗi loài đom đóm có kiểu nhấp nháy ánh sáng khác nhau đây là “ngôn ngữ” đặc biệt giúp con đực thu hút con cái cùng loài. Con đực có ánh sáng mạnh và nhấp nháy lộng lẫy hơn con cái nhờ vậy, con cái có thể dễ dàng nhận biết và lựa chọn bạn tình phù hợp.
Cảnh báo nguy hiểm: Như các bạn đã thấy ánh sáng của đom đóm có vai trò quan trọng trong tập tính sinh sản của nó. Tuy nhiên, đóm đóm phát sáng còn có mục đích là cảnh báo nguy hiểm trước các động vật ăn thịt. Một số loài đom đóm sử dụng ánh sáng để cảnh báo kẻ săn mồi ánh sáng của chúng có thể chứa chất độc hoặc giả vờ là tín hiệu của loài nguy hiểm khác để xua đuổi kẻ thù.
Vì trong ấu trùng đom đóm có chứa các hóa chất có mùi khó chịu và có thể là độc với các động vật ăn thịt. Do đó, khi bị đe dọa, ấu trùng đom đóm sẽ phát ra ánh sáng đồng thời phát ra mùi hôi để xua đuổi kẻ săn mồi.
Kết luận
Trên đây là toàn bộ thông tin về loài đom đóm, từ đặc điểm nhận dạng đến nguồn thức ăn và khả năng phát sáng của đom đóm. Hy vọng với những thông tin thú vị mà chúng tôi vừa chia sẻ đã giúp các bạn tìm ra lời giải cho câu hỏi Con đom đóm ăn gì? và hiểu hơn về loài côn trùng đáng yêu này nhé.
